کتاب طنزی که سریال می شود، غفلت تلویزیون از اقتباس ادبی - وبلاگ فناوری های نو

به گزارش وبلاگ فناوری های نو، علی میرمیرانی از خرید امتیاز یکی از رمان های خود توسط محمدرضا تخت کشیان برای اقتباس و ساخت یک سریال طنز خبر داد.

علی میرمیرانی نویسنده و فیلم نامه نویس از شرایط فروش کتاب هایش در بحران کرونا گفت و بیان نمود: روزهای کرونا به بازار نشر صدمه زده و کتاب فروشی ها دائم بسته است. من خدا را شاکرم که با وجودی که فضا برای خریداری کتاب سخت و غیرهموار است اما کماکان اقبال وجود دارد و حتی برخی آثارم اخیر به چاپ های جدید رسیده اند.

وی ادامه داد: اخیراً چاپ نوزدهم کتاب چقدر خوبیم ما منتشر شد. همچنین کتاب دری وری از مجموعه سه رمان هر دم بیل نیز در همین بهار به چاپ ششم رسید.

قصه های مجید از معدود اقتباس های سریالی

میرمیرانی که در سال های اخیر در حوزه نگارش فیلمنامه هم و مجموعه های نمایشی هم فعالیت داشته است درباره اینکه چرا کمتر اقتباسی از کتاب ها در حوزه تولید صورت می گیرد، گفت: اقتباس در ایران خیلی کم است همان اقتباس های اندکی هم که صورت می گیرد در حوزه سینماست و در سریال سازی بسیار انگشت شمار بوده است. در صورتیکه در جهان آثار اقتباسی بسیاری ساخته می شود و حتی در آکادمی اسکار یک اسکار را برای فیلمنامه اقتباسی به صورت مجزا قرار می دهند و دلیلش همین است که از پتانسیل ادبیات استفاده شود.

وی با اشاره به سریال های معدودی که با استفاده از اقتباس ساخته شده است، گفت: دایی جان ناپلئون حدود 45 سال پیش ساخته شده است و سریال قصه های مجید که برای بچه ها و نوجوانان ساخته شد از معدود آثار در این حوزه است. قصه های مجید اثر مرادی کرمانی که کیومرث پوراحمد آن را ساخت و به نظرم خیلی کار هم موفقی از آب درآمد. این سریال با اقبال روبرو شد و بازپخش هم داشته است اما در حوزه سریال دیگر سمت اقتباس های این چنینی نرفتیم.

چرا از آثار ادبی اقتباس صورت نمی گیرد؟

میرمیرانی درباره اینکه چرا در این سال ها تهیه کنندگان یا کارگردانان کمتر سراغ ساخت آثار اقتباسی رفته است توضیح داد: ابتدا باید به فرایند انتخاب یک طرح اشاره کنم. وقتی طرحی به تهیه کننده ای ارائه می شود تهیه کننده می بیند، می پسندد و اگر کار تلویزیونی باشد از کانال های مورد نظر می گذرد تا به تصویب برسد و بعد نوشته شود و به تولید برسد. اگر هم مربوط به شبکه نمایش خانگی باشد کمی فرایند آن متفاوت و مسائل تصویب طرح کمتر است منتها مساله این است که معیار ساخت آثار در تلویزیون متفاوت با مجوزهای وزارت ارشاد است. به عبارت دیگر کتابی را که وزارت ارشاد مجوز انتشارش را می دهد و با قوانین داخلی هم نوشته شده است وقتی قرار است به سریال تلویزیونی تبدیل شود مجوز نمی گیرد چراکه خطوط قرمز تلویزیون با ارشاد فرق می کند.

وی با اشاره به اینکه این رمان ها برای اقتباس در شبکه خانگی هم استفاده نمی شوند، اضافه نمود: نکته ای را می خواهم بگویم که امیدوارم به کسی برنخورد، رمان هایی هستند که اتفاقاً قصه های چفت و بست داری از یک طرح اولیه فیلمنامه دارند اما در شبکه خانگی هم راهی ندارند و دلیل عمده تر این است که بخشی از تهیه کنندگان ما کتاب نمی خوانند و برای همین شناختی هم نسبت به این آثار ندارند.

اقتباس از رمان طنز هردمبیل

میرمیرانی به اقتباس از یکی از آثار خودش اشاره و بیان نمود: به تازگی محمدرضا تختکشیان رمان سه گانه مرا با نام هردمبیل خوانده است و با من صحبت کرد تا از آنها سریال بسازد و بر این اساس امتیاز رمان را هم از نشر چشمه خریداری کرد. این سه گانه با اقبال خوانندگان رو به رو هم شده بود اما برای خود من سوال شده بود که چه شد او سراغ اقتباس از این کتاب ها آمده است که پاسخش این بود که وقتی فردی طرحی می آورد نمی دانم خروجی آنچه خواهد شد اما وقتی سه جلد رمان می خوانم کل قصه را اعم از کاراکترها، خرده داستان ها و فضای آن متوجه می شوم نگاه این تهیه کننده به طور کلی نسبت به کتاب و اقتباس از آثار ادبی حرفه ای بود و خودش هم به طرز حیرت انگیزی کتاب می خواند و همین نگاه در اقتباس از کتاب ها باید در میان دیگر تهیه کنندگان هم باشد.

وی با اشاره به اینکه تلویزیون چندان پیگیر اقتباس نیست بیان نمود: سال گذشته بنا بود مسعود صفوی تهیه کننده تلویزیون از روی کتاب یکی از نویسندگان مطرح کشور که جایگاه خوبی هم در میان دسته بندی نویسندگان مورد اطمینان و ارزشی تلویزیون دارد اقتباسی انجام دهد و من فیلمنامه آن را بنویسم. البته پیشنهاد دادم به لحاظ تصویر و درام یکی دیگر از کتاب های همان نویسنده انتخاب شود و با خود نویسنده هم جلساتی برگزار شد با این حال به خروجی نرسید چون طبیعتاً تلویزیون باید امتیاز رمان را می خرید اما پیگیری نکرد.

این نویسنده اضافه نمود: به طور مثال خود من رمانی به نان شولا دارم که به گمانم از آن یک سریال مناسبتی محرمی درمی آید و خودم می دانم کدام کار پتانسیل بیشتری برای تصویری شدن دارد.

این برنامه ساز در انتها بیان نمود: رفتن به سمت اقتباس کار درام را قوی تر می کند و اتفاقاً الان همه از ضعف های درام ها می نالند یعنی اگر با تهیه کننده، کارگردان، بازیگر و… صحبت کنید نبود فیلمنامه های غنی و منجسم را مشکل می دانند. در شوراهای فیلمنامه ها هم به طرح های هفت یا هشت صفحه ای بسنده می شود که درنهایت نمی دانید چه خواهد شد اما رمان ابتدا و انتها و شخصیت ها و فضای آن معین است.